protostrator: "Ταξιδιωτικός οδηγός" Αμφίπολης

Εν αναμονή του ανοίγματος του περιβόητου τάφου στο λόφο Καστά της Αμφίπολης και καθώς αρκετοί φιλίστορες και περίεργοι φθάνουν στον χώρο, θα παραθέσουμε κάποια από τα ενδιαφέροντα μνημεία της περιοχής, ώστε να μην φύγουν απογοητευμένοι οι επισκέπτες από τον φυλασσόμενο και φυσικά κλειστό στο κοινό, τάφο.

Η Αμφίπολη βρίσκεται στις εκβολές του Στρυμόνα και στο μυχό του κόλπου του Ορφανού, σε έναν όμορφο και πλούσιο σε ιστορία τόπο.

Xάρτης της περιοχής

(κλικ για μεγέθυνση)

AΡΧΑΙΑ ΑΜΦΙΠΟΛΙΣ

Η αρχαία Αμφίπολις ιδρύθηκε το 437/6 π .Χ. από τους Αθηναίους σε θέση παλαιότερου οικισμού. Ο αρχαιολογικός χώρος είναι εκτεταμένος και ουσιαστικά αποτελεί όλο το τμήμα γης που περικλείεται από την στροφή της κοίτης του Στρυμόνα, λίγο πριν την εκβολή του.
Μικρό μόνο μέρος της αρχαίας πόλης έχει αποκαλυφθεί. Στα νότια διακρίνονται τα ερείπια του Γυμνασίου και ρωμαϊκής οικίας, ενώ προς βορρά μέρος των τειχών της πόλης -στο χώρο που κάθε καλοκαίρι γίνεται το φεστιβάλ Αμφίπολης.
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι οι αρχαία γέφυρα του 5ου αι.π.Χ (πόρος του Μαρμαρίου κατά τον Μεσαίωνα) από την οποία εκτός από τα πέτρινα θεμέλια, έχει διατηρηθεί πλήθος ξύλινων πασσάλων.

χάρτης της Αρχαίας πόλης

τοιχογραφία από οικία ελληνιστικών χρόνων

τα τείχη

η αρχαία γέφυρα

ΜΟΥΣΕΙΟ

Το μουσείο της Αμφίπολης είναι ένα μικρό και σύγχρονο μουσείο με αξιόλογα ευρήματα. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν έγχρωμα αγγεία με παραστάσεις κλασικής εποχής, χρυσά κοσμήματα και η αργυρή λάρνακα με το χρυσό στεφάνι, που πιθανόν ανήκουν στον Σπαρτιάτη στρατηγό Βρασίδα. Ο τάφος του στρατηγού βρίσκεται στην πίσω αυλή του μουσείου.

Αγγείο με αμαζονομαχία

η αργυρή λάρνακα και το χρυσό στεφάνι, πιθανότατα του Σπαρτιάτη στρατηγού Βρασίδα

ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΑΜΦΙΠΟΛΙΣ

Η πόλη συνέχισε να ακμάζει και τη ρωμαϊκή περίοδο, καθώς ήταν σημαντικός σταθμός στην Εγνατία Οδό. Με την έναρξη των βαρβαρικών επιδρομών όμως, συρρικνώθηκε εντός σαφώς μικρότερου περιβόλου τειχών. Παρά το μικρό της πλέον μέγεθος διατήρησε τη σημασία της, όπως δείχνουν οι 4 βασιλικές που ανασκάφθηκαν εντός της πόλης και διέθεταν περίτεχνο μαρμάρινο διάκοσμο και ψηφιδωτά.
Ο αρχαιολογικός χώρος είναι επισκέψιμος.

παλαιοχριστιανική Αμφίπολις

σχέδιο της πόλης

ο αρχαιολογικός χώρος

κιονόκρανο 4ου-5ου αιώνα μ.Χ

ΛΕΩΝ

Δεν θα αναφερθούμε αναλυτικά στον λέοντα της Αμφίπολης, καθώς και η παραμικρή λεπτομέρεια για αυτόν έχει περιγραφθεί στα πρόσφατα ρεπορτάζ... Σε γενικές γραμμές, πρόκειται για μνημείο των τελών του 4ου αι.π.Χ. η φυσική θέση του οποίου ήταν στην κορυφή του τύμβου Καστά και όχι δίπλα στη σιδερένια γέφυρα, ενώ η βάση του χτίσθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα από υλικό που προερχόταν από τον περίβολο.

ο λέοντας στο βάθρο του

λεπτομέρεια...

ΠΥΡΓΟΙ ΚΑΙ ΚΑΣΤΡΑ

Στην περιοχή συναντάμε τρεις πύργους και τα ερείπια ενός κάστρου της βυζαντινής εποχής.
Ο πύργος του Μαρμαρίου (Μαρμάριο λεγόταν ο μικρός οικισμός που αντικατέστησε την Αμφίπολη) βρίσκεται δίπλα στα αρχαία τείχη και τον σύγχρονο δρόμο. Χτίσθηκε το 1367 από τους αδελφούς Αλέξιο και Ιωάννη και παραχωρήθηκε στην Μονή Παντοκράτορος του Αγίου Όρους που οι ίδιοι ίδρυσαν.

Απέναντι, ο πύργος του Χάνδακα (ελαφρώς προγενέστερος) άνηκε στη Μονή Ζωγράφου.

Βορειότερα, ο πύργος της Κούτζης (Ευκαρπίας) σώζεται σε κακή κατάσταση. Είναι ορατός από τον δρόμο, χωρίς όμως εύκολη πρόσβαση.

Και οι 3 πύργοι εξυπηρετούσαν ανάγκες τόσο φρούρησης, όσο και συγκέντρωσης της σοδειάς και ανήκαν (κατά την κτίση τους ή περιήλθαν αργότερα) σε μονές του Αγίου Όρους.

Το κάστρο της Χρυσόπολης από την άλλη, αναπτύχθηκε τον 10ο αιώνα με την παρακμή της Αμφίπολης, και οι οχυρώσεις του ενισχύθηκαν κατά το οχυρωματικό πρόγραμμα του Ανδρόνικου Γ' Παλαιολόγου (14ος αιώνας). Σώζονται τμήματα μόνο των τειχών, δίπλα στη λιμνοθάλασσα που φιλοξενεί φλαμίνγκο και άλλα είδη υδρόβιων πτηνών.

πύργος Μαρμαρίου

πύργος Χάνδακα

πύργος Κούτζης

Χρυσόπολις

πύλη Χρυσοπόλεως

η λιμνοθάλασσα δίπλα στο κάστρο

Στα δυτικά και στους πρόποδες των Κερδυλλίων υπάρχουν ερείπια χωριών που εγκαταλείφθηκαν σε διάφορες φάσεις κατά τον 20ο αιώνα, καθώς και η μεταβυζαντινή (ή βυζαντινή κατά άλλους) μονή των Ταξιαρχών στο Καστρί. Η περιοχή είναι κατάφυτη, ενώ αξίζει μια επίσκεψη και στο Αηδονοχώρι, μικρό χωριό με όμορφη παραδοσιακή αρχιτεκτονική.